KOCAELİ ‘ NİN
TARİHÇESİ
1. Tarih öncesi ve Nikomedia dönemi: Asya ile Avrupa kıtaları arasında
önemli kara ve demiryolu güzergâhlarının kesiştiği bir yerde kurulan Kocaeli,
bugün Marmara Bölgesi`nin ve yurdumuzun en önemli endüstri ve sanayi
yerleşimlerinden biridir. Kocaeli’nin tarihi çok daha eski çağlara uzanır. İlk
çağlarda, Bithynia adı verilen bölgede kurulan kentler, sırasıyla, Olbia,
Astakos, Nicomedia, İznikmid, İzmid ve Kocaeli adlarını almıştır. Trakya`dan
gelen Megaralılar M.Ö. 712`de İzmit Körfezi`nin güneyindeki Başiskele yöresine
yerleşerek Astakos adı verilen bir kent kurdular. Astakos halkı M.Ö. 262
yılında, bugünkü İzmit’in bulunduğu alanda kurulan bölgeye yerleşmiştir.
Bitinya Krallığı`nın yıkılıncaya kadar başkenti kalacak bu kente, kurucusundan
dolayı Nicomedia adı verilir.
2. Roma-Bizans Dönemi :Roma İmparatoru
Diocletian, 284 yılında Nicomedia`yı işgal ederek Roma İmparatorluğu`nun
başkenti yaptı. Bu dönemde şehir, Roma, Antakya ve İskenderiye`den sonra
dünyanın dördüncü büyük kenti haline geldi. Fakat Büyük Konstantin tarafından
İstanbul’un imparatorluğun merkezi yapılması ve İmparator Jüstinyen`in de
Kadıköy-İzmit arasındaki yolu askeri nedenlerle kapatarak ulaşımı İznik
üzerinden sağlamasıyla Nicomedia, eski önemini kaybetti.
3. Selçuklu Dönemi: Kocaeli Türk egemenliğine ilk olarak 11.
yüzyılın sonlarında Selçuklular zamanında (1078) geçti. İznik’in Anadolu
Selçuklu Devleti’nin başkenti olmasıyla birlikte kentin önemi iyice arttı.
Ancak Haçlı Seferleri sırasında kısa bir süre Haçlı Ordusu komutanı Aleksios
Komnenos tarafından işgal edilen kentin, Türk egemenliğine kesin olarak geçişi
ise Orhan Bey döneminde oldu.Selçuklu döneminden günümüze Haçlı Seferleri’nde
yağmalanması nedeniyle kalan eser sayısı oldukça azdır.
4. Osmanlı Dönemi :: Kocaeli, Osman Bey ve oğlu Orhan Bey’in uç
beylerinden Akçakoca tarafından 1337 yılında Osmanlı topraklarına katıldı.
Nikomedya Osmanlı egemenliğine geçtikten sonra, önce İznikmid, daha sonra İzmid
(İzmit) adını almıştır. Şehir en parlak dönemine Kanuni Sultan Süleyman
zamanında ulaştı. 19. yüzyılda İstanbul-İzmit arasında işleyen ve 1873 yılından
itibaren de Haydarpaşa-Ankara güzergâhında faaliyet gösteren demiryolunun kente
ulaşmasından sonra Kocaeli’nin ticari ve sosyal yaşamı canlanmaya başladı.
Kent, 1888 yılında bağımsız sancak oldu ve ismi İzmit olarak değiştirildi. Daha
sonra bölgeye fatihi Akçakoca`dan dolayı Akçakoca’nın yurdu manâsına gelen
‘KOCAELİ’ adı verildi.
5. Cumhuriyet Dönemi:: I. Dünya Savaşı’nın
getirdiği yıkımlar sonucu önemini bir süre yitiren ve sırasıyla önce İngilizler
(6 Temmuz 1920) ardından Yunanlılar (28 Nisan 1921) tarafından işgal edilen
Kocaeli, 28 Haziran 1921 de Türk Orduları tarafından işgalden kurtarıldı. Kocaeli’nin
Başiskele, Darıca, Dilovası, Çayırova, İzmit, Derince, Gebze, Gölcük,
Karamürsel, Kandıra, Kartepe ve Körfez olmak üzere toplam on iki ilçesi
bulunmaktadır. Kocaeli, Cumhuriyetle birlikte özellikle sanayileşme alanında en
hızlı gelişen illerimizden birisi olmuştur. Bunun başlıca nedeni İstanbul’a
yakınlığı ve ulaşım imkânlarının çeşitliliğidir. 1934 yılında İzmit`te ilk
kağıt üretim tesisi olan İzmit Kağıt Fabrikası açılırken, bunu 1944’te ikinci
selüloz ve Kağıt Fabrikası takip etmiş, SEKA tesisleri 1954, 1957 ve 1959’da
genişletilmiştir. Böylece günümüze kadar devam eden hızlı bir sanayileşme ile
Kocaeli, Türkiye’nin ileri düzeyde sanayi bölgesi durumuna gelmiştir. Ayrıca
Kocaeli ile ilgili önemli bir bilgi de, 30 derece meridyeni Köseköy’deki otoyol
kavşağı köprüsünün bulunduğu yerde olduğundan tüm Türkiye saatlerini KARTEPE’YE
göre ayarlamaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder